Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Διαβάζοντας: Με μουσική με κίνηση

     Καλή χρονιά σε όλους!!! Η πρώτη δημοσίευση της φετινής χρονιάς ξεκινά με τη στήλη  'Διαβάζοντας'. Το βιβλίο για το οποίο θα σας μιλήσω ονομάζεται: Με μουσική με κίνηση, Παιχνίδια μουσικοκινητικης αγωγής, της Χαρίλειας Παπανικολάου από τις εκδόσεις Τόπος.

      Το βιβλίο φιλοξενεί στις σελίδες του μία ευρεία συλλογή μουσικοκινητικών παιχνιδιών, ενώ συνοδεύεται από 2 cd (με μουσικά αποσπάσματα που αντιστοιχούν στις δραστηριότητες που προτείνει το βιβλίο). Πολλά από αυτά στηρίχθηκαν σε γνωστά παραδοσιακά παιχνίδια, όπως η τυφλόμυγα ή το σπασμένο τηλέφωνο, άλλα αποτελούν πρωτότυπες ιδέες και κάποια βασίστηκαν σε ιδέες των ίδιων των παιδιών. Τα παιχνίδια, κατάλληλα να εφαρμοστούν σε μικρά ή μεγάλα παιδιά, σε μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες, είναι ομαδοποιημένα ανάλογα με τους στόχους, σε έξι ενότητες:
I. Κοινωνικοποίηση II. Ανάπτυξη της προσοχής, της συγκέντρωσης και της μνήμης III. Ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων IV. Εμπέδωση μουσικών εννοιών μέσω κίνησης V. Ανάπτυξη δημιουργικότητας και φαντασίας VI. Χρήση του σώματος σαν ηχητική πηγή.

     Το βιβλίο απευθύνεται σε όσους πιστεύουν ότι η γνωριμία με τον κόσμο της μουσικής και τη γλώσσα της δεν στηρίζεται στη στείρα θεωρητική ενασχόληση με τις διάφορες μουσικές έννοιες. δήλωση οποία με βρίσκει απόλυτα σύμφωνη. 

     Αναλυτικότερα οι στόχοι κάθε ενότητας:

Ενότητα 1: Κοινωνικοποίηση.

     Το παιδί, ζώντας μέσα στο κοινωνικό περιβάλλον, πρέπει να μπορέσει ν'ανταποκριθεί σ'αυτό. Η κοινωνικοποίηση άρα του παιδιού αφορά στην ένταξη του στις υποχρεώσεις του συνόλου, στα δικαιώματά του, στην αναμέτρηση, στην υποχώρηση, καθώς και στην αξιολόγηση του εαυτού του και των άλλων. Γι΄αυτό έχουν νόημα παιχνίδια ομαδικά, παιχνίδια πρωτοβουλίας και αλληλοσεβασμού.

     Έτσι, στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται παιχνίδια που αποσκοπούν:
  • στη γνωριμία των μελών τς ομάδας.
  • στην ανάπτυξη επικοινωνίας.
  • στην ανάπτυξη εμπιστοσύνης και συνεργασίας.
  • στην εύρεση και τήρηση των κανόνων του παιχνιδιού.

Ενότητα 2: Ανάπτυξη της προσοχής, της συγκέντρωσης και της μνήμης.

     Η ανάπτυξη της ικανότητας προσοχής και συγκέντρωσης αφορά στη διάρκεια που κάποιος εστιάζει σ' ένα συγκεκριμένο θέμα και κρατά το μυαλό του σε εγρήγορση και ένταση χωρίς να διασπάται η σκέψη του, ενώ  μνήμη αφορά στην ικανότητα του νου να συγκρατεί και να ανακαλεί εμπειρίες, γεγονότα, εικόνες κ.τ.λ. Οι ασκήσεις μνήμης μπορεί να είναι οπτικές, ακουστικές, λεκτικές, απτικές κ.α.

Ενότητα 3:  Ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων

     Τα παιχνίδια αυτής της ενότητας στόχο έχουν την ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων, οι οποίες είναι απαραίτητες για την έκφραση των μουσικών ιδεών που θα ακολουθήσουν. Εισάγουν βιώματα που αφορούν στην ένταση και χαλάρωση, όπως και εμπειρίες για την ενέργεια, το βάρος, τον χώρο και τον χρόνο, έτσι ώστε να αποκτά προοδευτικά εκφραστικότητα.

     Περιλαμβάνονται παιχνίδια που βοηθούν:
  • στην ανακάλυψη δυνατοτήτων στάσεων και κινήσεων του σώματος.
  • στη συνειδητοποίηση των μελών του σώματος και στην αμφίπλευρη ανάπτυξη τους.
  • στην ένταση και χαλάρωση.
  • στον έλεγχο, στην ισορροπία, στον συντονισμό και στην ανεξαρτησία των κινήσεων.
  • στην αίσθηση του χώρου, στη διαίρεση του και στον προσανατολισμό.

Ενότητα 4: Εμπέδωση μουσικών εννοιών μέσω κίνησης 

     Η κατανόηση των μουσικών εννοιών, γίνεται μέσα από τη βιωματική διαδικασία του παιχνιδιού και όχι με θεωρητικό τρόπο. Έτσι συναντάμε παιχνίδια όπου γίνεται:
  • απόδοση μιας έννοιας με κίνηση.
  • αυτόματη κινητική αντίδραση σε ακουστικό ερέθισμα.
  • μετατροπή της μουσικής σε κίνηση και το αντίστροφο.
  • μετατροπή της κίνησης σε γραφικό σύμβολο και το αντίστροφο.

Ενότητα 5: Ανάπτυξη δημιουργικότητας και φαντασίας

    Η διατήρηση και περαιτέρω ανάπτυξη της δημιουργικότητας, της φαντασίας, της ευαισθησίας, της μουσικότητας και της πρωτοτυπίας, αποτελούν τους στόχους αυτής της ενότητας, που τους πετυχαίνουμε μέσα από παιχνίδια:
  • κινητικών και μουσικών αυτοσχεδιασμών.
  • ανάδειξης της δημιουργικής χρήσης διαφόρων υλικών.
  • δραματοποίησης, παντομίμας.
  • εκφραστικής κίνησης και ελεύθερου καθοδηγημενου χορού.
   
    Ενότητα 6: Χρήση του σώματος σαν ηχητική πηγή

     Τα παιχνίδια αυτής της ενότητας βοηθούν το παιδί να αισθανθεί το σώμα του σαν πηγή παραγωγής ήχου με ποικίλες αποχρώσεις, καθώς επίσης και σαν ένα μουσικό όργανο. Έτσι δουλεύονται παιχνίδια:

  • ηχητικών αυτοσχεδιασμών.
  • βίωσης του ρυθμού.
  • απόδοσης μουσικών φράσεων.
  • άρθρωσης και ρυθμικής απαγγελίας σε συνδυασμό με ηχηρές κινήσεις.

     Το βιβλίο αυτό, το χρησιμοποιώ κατά κόρον στο ολοήμερο τμήμα του δημοτικού σχολείου, σε απογευματινά τμήματα μουσικοκινητικης αγωγής και σε καλοκαιρινά προγράμματα, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που χρησιμοποιώ διάφορες από τις δραστηριότητες που προτείνει επικουρικά με το μάθημα στα πρωινά τμήματα του δημοτικού.


Σημείωση:

     Η παρούσα δημοσίευση δεν αποτελεί διαφήμιση, ούτε υπήρξε παρακίνηση συγγραφής της από κάποιο εκδοτικό οίκο ή βιβλιοπωλείο. Το κείμενο περιέχει αποκλειστικά προσωπικές απόψεις.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΙΣ ΝΟΤΕΣ ΣΤΟ ΠΕΝΤΑΓΡΑΜΜΟ

1.Διδακτικός στόχος: ·         Να γνωρίσουν ακουστικά και να μπορούν να διαχωρίσουν τους ψηλούς και χαμηλούς ήχους. ·         Να έρθουν σε μια πρώτη επαφή με το πεντάγραμμο και το κλειδί του ΣΟΛ. ·         Να μάθουν να ονομάζουν τις νότες. ·         Να μπορούν να συνδέουν κάθε νότα με συγκεκριμένο χρώμα. ·         Να ξεχωρίζουν τις γραμμές από τα διαστήματα και να μπορούν να αναγνωρίζουν τις νότες πάνω στο πεντάγραμμο. 2.Σκοπός: ·         Να γίνει ορισμός της λέξης «νότα». ·         Οι μαθητές να καταστούν ικανοί να κατανοήσουν τη χρησιμότητα του γραπτού κώδικα σε μια «γλώσσα». ·         Να μπορούν να αναγνωρίσουν ήχους και να τους διαφοροποιήσουν ανάλογα με το τονικό τους ύψος. ·         Να γίνει γνωριμία με τη μουσική σημειογραφία. 3.Διδακτική προσέγγιση: ·   Άτυπη μουσική εκπαίδευση (μουσικοκινητικές δραστηριότητες, μουσικά παιχνίδια). ·        Τυπική μουσική εκπαίδευση (πεντάγραμμο, κλειδί ΣΟΛ και αναγνώριση νοτών πάνω σε αυτό). 4.Δια

Α ΡΑΜ ΣΑΜ ΣΑΜ

Παραδοσιακό μαροκινό τραγούδι με κινήσεις. Οι στίχοι του δεν έχουν κάποιο συγκεκριμένο νόημα. ΣΤΙΧΟΙ: Ελληνικοί στίχοι: Α ραμ σαμ σαμ, α ραμ σαμ σαμ, κούντι κούντι κούντι κούντι  κούντι ραμ σαμ σαμ (x2) Ακούω, ακούω κούντι κούντι κούντι κούντι  κούντι ραμ σαμ σαμ (x2) Α ραμ σαμ σαμ, α ραμ σαμ σαμ, κούντι κούντι κούντι κούντι  κούντι ραμ σαμ σαμ (x2) Κοιτάζω, κοιτάζω, κούντι κούντι κούντι κούντι  κούντι ραμ σαμ σαμ (x2) Α ραμ σαμ σαμ, α ραμ σαμ σαμ, κούντι κούντι κούντι κούντι  κούντι ραμ σαμ σαμ (x2) Φουσκώνω, φουσκώνω, κούντι κούντι κούντι κούντι  κούντι ραμ σαμ σαμ (x2) Α ραμ σαμ σαμ, α ραμ σαμ σαμ, κούντι κούντι κούντι κούντι  κούντι ραμ σαμ σαμ (x2) Φωνάζω, φωνάζω, κούντι κούντι κούντι κούντι  κούντι ραμ σαμ σαμ (x2) Παραλλαγή: Α ραμ σαμ σαμ, α ραμ σαμ σαμ γκούλε γκούλε γκούλε γκούλε γκούλε ραμ σαμ σαμ  (x2) Στα γόνατα, στα γόνατα και στο στήθος στήθος στήθος  στήθος γόνατα και πάνω και κάτω και στο στήθος στή

ΜΙΑ ΞΑΦΝΙΚΗ ΒΡΟΧΗ (ΗΧΟΙΣΤΟΡΙΑ)

Στόχοι/Σκοποί: Εισαγωγή στην ηχητική απόδοση μιας ιστορίας Εισαγωγή στη δραματοποιημένη κίνηση Εισαγωγή στην έννοια του crescendo Εισαγωγή στην έννοια του accelerando Υλικά: Μεγάλος χώρος για κίνηση Κρουστά όργανα τάξης Διάφορα ηχογόνα αντικείμενα (μολύβια, φελλοί, μπουκάλια κ.τ.λ.) Εικόνα που να παραπέμπει στην ιστορία (πλαστικοποιημένη και σε μεγέθυνση) Εισαγωγικές Δραστηριότητες:  Προετοιμάστε το θέμα της ηχοιστορίας προκαλώντας μια συζήτηση με τα παιδιά. Π.χ. Ρωτήστε τα: "Σας έχει ποτέ συμβεί, ενώ περπατάτε στο δρόμο, να πιάσει μια ξαφνική βροχή;", "Όταν βρέχει και δεν κρατάμε ομπρέλα, πως συνήθως περπατάμε;". Ανάλογα με τις απαντήσεις τους καθοδηγήστε τα προς την υπόθεση της ιστορίας που θα ακολουθήσει. Δείξτε μια εικόνα η οποία περιγράφει την υπόθεση της ιστορίας που θα ακολουθήσει στα παιδιά και έπειτα ζητείστε τους να σας πουν τι βλέπουν.  Στη συνέχεια προσπαθήστε να αποδώσετε αυτά που βλέπετε στην εικόνα (π.χ. πουλ