- Να εισαγάγει τους μαθητές στην ιστορία, τα στοιχεία και την πολιτιστική σημασία της ραπ.
- Να διευκολύνει την κριτική σκέψη και τη συζήτηση γύρω από τη ραπ.
- Να ενθαρρύνει τους μαθητές να εκφραστούν δημιουργικά μέσα από τη γραφή και την εκτέλεση ραπ στίχων.
Στόχοι:
- Οι μαθητές θα είναι σε θέση να ορίσουν τα βασικά στοιχεία της ραπ.
- Οι μαθητές θα είναι σε θέση να αναγνωρίσουν διαφορετικά είδη ραπ.
- Οι μαθητές θα μπορούν να γράφουν τα δικά τους ραπ κομμάτια.
- Οι μαθητές θα μπορούν να κάνουν μία παρουσίαση με τις συνθέσεις τους.
Υλικά:
Προτζέκτορας, Η/Υ και ηχεία
Χαρτί και μολύβι
Διάρκεια: 2-3 διδακτικές ώρες
Τάξεις: Στ' Δημοτικού, Α - Β - Γ Γυμνασίου
Πορεία Διδασκαλίας:
- Ξεκινήστε ρωτώντας τους μαθητές τι γνωρίζουν για τη μουσική ραπ. Ποια είναι μερικά από τα βασικά στοιχεία της; Από που προήλθε; Υπάρχουν διαφορετικά ήδη ραπ και αν ναι ποια;
- Στη συνέχεια δώστε μια σύντομη επισκόπηση της ιστορίας και της προέλευσης της ραπ μουσικής. (Βλ. παρουσίαση)
- Εισάγετε τα βασικά στοιχεία της ραπ μουσικής: ρυθμός, στίχοι και αφήγηση.
- Τα παραδείγματα τραγουδιών ραπ της παρουσίασης προβάλλουν αυτά τα στοιχεία, τονίζοντας συγκεκριμένες πτυχές για συζήτηση.
- Συζητήστε τη σημασία των λέξεων, της ομοιοκαταληξίας και των μεταφορών στους στίχους ραπ και πώς συμβάλλουν στη συνολική επίδραση της μουσικής.
- Εξηγήστε πώς η ραπ έχει χρησιμοποιηθεί συχνά ως μέσο για κοινωνικά και πολιτικά θέματα όπως ο ρατσισμός, η ανισότητα ή η βία.
- Διευκολύνετε μια συζήτηση στην τάξη σχετικά με τον ρόλο της ραπ μουσικής πάνω στα ζητήματα αυτά και τον αντίκτυπό της στην κοινωνία.
- Ζητήστε από τους μαθητές να γράψουν τους δικούς τους στίχους ραπ. Ξεκινήστε συζητώντας πιθανά θέματα για τους στίχους τους, όπως προσωπικές εμπειρίες, κοινωνικά ζητήματα ή αφήγηση. Ενθαρρύνετε τους μαθητές να πειραματιστούν με τους στίχους τους. Επιτρέψτε στους μαθητές να εργαστούν ατομικά ή σε μικρές ομάδες.
- Δώστε στους μαθητές την ευκαιρία να ερμηνεύσουν τις συνθέσεις τους μπροστά στην τάξη. Συζητήστε και παρέχετε εποικοδομητική ανατροφοδότηση για κάθε παρουσίαση, εστιάζοντας σε στοιχεία όπως η ροή και η ομοιοκαταληξία των στίχων καθώς και το περιεχόμενο.
- Καθοδηγήστε μια συζήτηση στην τάξη σχετικά με την εμπειρία της συγγραφής και της εκτέλεσης στίχων ραπ. Ζητήστε από τους μαθητές να αναλογιστούν τις προκλήσεις, τις επιτυχίες και τη συνολική επίδραση της ραπ μουσικής ως μορφής τέχνης. Ολοκληρώστε το μάθημα τονίζοντας τη σημασία της δημιουργικής έκφρασης και τη δύναμη της μουσικής να εμπνέει την αλλαγή.
Πριν κάποια χρόνια είχα κάνει με μαθητές της Στ' Δημοτικού το παρακάτω μάθημα (ανοίξτε τον σύνδεσμο):
Η Τζένη Καρούμπαλη έχει δημιουργήσει υπέροχα μαθήματα πάνω σε συγκεκριμένα ραπ τραγούδια (δείτε links παρακάτω):
Σε ότι αφορά το περιεχόμενο των στίχων στη ραπ αναφέρει:
" Το "απρεπές περιεχόμενο" και τις "βωμολοχίες" (ουσιαστικά πρόκειται για στιγματισμένο λόγο σύμφωνα με τη γλωσσολογία) η γνώμη μου είναι η εξής: καθώς στους στόχους του μαθήματος της γλώσσας στη ΣΤ' Δημοτικού και στο Γυμνάσιο είναι η εξοικείωση των μαθητριών και των μαθητών με διάφορα κοινωνιόλεκτα και η εξάσκηση στην επικοινωνιακή ορθότητα της γλώσσας, δεν έχω πρόβλημα με τη χρήση στιγματισμένου λόγου στα τραγούδια αυτά, μόνο στα πλαίσια κάποιου κοινωνιολόκετου (π.χ. ιδιώματα των νέων, κοινωνιόλεκτος παράνομων ομάδων, κοινωνιόλεκτος τοξικοεξαρτημένων κτλ) βάζοντας ως κόκκινη γραμμή την έκφραση ρητορικής μίσους προς συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες (κυρίως γυναίκες και αστυνομικούς). Η έκφραση ρητορικής μίσους είναι αντίθετη στα προγράμματα σπουδών καθώς έτσι παραβιάζονται ανθρώπινα δικαίωματα των ανθρώπων για τα οποία εκφράζεται η ρητορική μίσους. Η στοχοθεσία στην περίπτωση αυτή είναι να αντιληφθούν οι μαθήτριες και οι μαθητές ότι ο στιγματισμένος λόγος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάποιες περιστάσεις επικοινωνίας (π.χ. ο στιγματισμένος λόγος των ιδιωμάτων των νέων είναι αποδεκτός όταν δύο νέοι επικοινωνούν, αλλά δεν είναι αποδεκτός όταν ένας νέος επικοινωνεί με έναν π.χ. ηλικιωμένο ή μεσήλικα) και ότι ο στιγματισμένος λόγος δεν έχει καμία θέση στο σχολείο ή στην επικοινωνία των νέων με άτομα με μεγαλύτερη εξουσία (π.χ. γονείς, εκπαιδευτικοί κτλ).
Εγώ κάθε χρόνο στην καθιερωμένη ενημέρωση των γονέων στην αρχή της χρονιάς ξεκαθαρίζω τη χρήση τραγουδιών με στιγματισμένο λόγο στο μάθημα της μουσικής (σε γυμνάσιο) και μέχρι σήμερα δεν έχει παραπονεθεί κανένας γονιός."
Συμπληρώνει επίσης:
"Καθώς υπάρχει κριτική σχετικά με το σεξισμό, την επίδειξη (συνήθως παράνομα αποκτηθέντος) πλούτου, και παράνομες δραστηριότητες που υπάρχουν σε κάποια τραγούδια ραπ μουσικής, θεωρώ ότι θα πρέπει να υπάρχει ενημέρωση των μαθητών και των μαθητριών σε τι αποσκοπούν όλα αυτά. Η μουσική αυτή είναι δημιούργημα καπιταλιστικών και πατριαρχικών κοινωνιών, οπότε ο σεξισμός και η επίδειξη πλούτου υπάρχουν σαν κοινωνικά φαινόμενα είναι αντικατοπτρισμός (έστω και σε μεγέθυνση) των κοινωνιών που δημιουργούνται τα τραγούδια αυτά. Επιπρόσθετα, σε εποχή που η ανεργία των νέων είναι σε μεγάλο ποσοστό και η αβεβαιότητα που αισθάνονται οι σημερινοί νέοι είναι πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με το παρελθόν, οι σημερινοί νέοι (και ειδικά τα αγόρια, από τα οποία οι καπιταλιστικές και πατριαρχικές κοινωνίες έχουν μεγαλύτερες προσδοκίες σε σχέση με τα κορίτσια) χρειάζονται τη φαντασιακή εξουσία που απλόχερα προσφέρει ο σεξισμός, η επίδειξη (συχνά παράνομα αποκτηθέντος) πλούτου και οι παράνομες δραστηριότητες που παρουσιάζονται στα τραγούδια αυτά ...
Τα παραπάνω επίσης τα εξηγώ στους γονείς κατά την πρώτη συνάντηση γονέων στην αρχή της σχολικής χρονιάς και μέχρι σήμερα κανένας γονέας δεν έχει διαμαρτυρηθεί για χρήση τραγουδιών τραπ στο σχολείο.... Αντίθετα, γονείς μου έχουν πει ότι τα παιδιά τους βλέπουν πιο κριτικά τη μουσική αυτή, πράγμα το οποίο έχω θέσει ως μαθησιακό / διδακτικό στόχο...."
Πηγές:
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου