Συμβουλές για αποτελεσματική μουσική ακρόαση

 

Στόχοι/Σκοποί: 

• Η βελτίωση της ικανότητας ακρόασης της μουσικής αποτελεσματικά για να υπάρξει η δυνατότητα περιγραφής και ανάλυσης.
• Η διάκριση ανάμεσα στην ακοή και την ακρόαση.
• Η κατανόηση των στοιχείων της μουσικής.
• Η αναγνώριση των στοιχείων της μουσικής κατά την ακρόαση.

Από την ακοή στην ακρόαση

Ερώτηση: 

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στην ακοή και την ακρόαση;

Απάντηση: 

Ακοή είναι η ασυνείδητη λήψη όλων των ήχων στον περιβάλλοντα χώρο. Ο λήπτης μπορεί να αναγνωρίζει τους ήχους αλλά δεν είναι απαραίτητη η συγκέντρωση σε αυτούς.  

Ακρόαση είναι η συνειδητή, συγκεντρωμένη και εστιασμένη προσοχή στους ήχους από τον λήπτη. 

Πως να ακούτε αποτελεσματικά

Είναι σημαντικό όταν ακούτε και αναλύετε μουσική να το κάνετε με αποτελεσματικό τρόπο. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο στην αρχή καθώς υπάρχουν πολλά μουσικά στοιχεία που συνήθως εμπεριέχονται σε ένα μουσικό κομμάτι.

Που να εστιάσετε

Θα πρέπει να έχετε τη δυνατότητα να αναγνωρίσετε και στη συνέχεια να σχολιάσετε (ιδανικά γνωρίζοντας την μουσική ορολογία) σχετικά με τα διάφορα στοιχεία της μουσικής που εντοπίζετε έπειτα από την ακρόαση ενός μουσικού έργου.

• Δυναμική
• Ρυθμός (συμπεριλαμβανομένων του μέτρου και της ταχύτητας) 
• Τονικό Ύψος
• Δομή και Μορφή
• Μελωδία
• Ενορχήστρωση
• Υφή και Χροιά
• Τονικότητα
• Αρμονία

Να γνωρίζετε βασικά χαρακτηριστικά τεχνικής παιξίματος των μουσικών οργάνων

Μερικά παραδείγματα:

glissando: τεχνική παιξίματος διαδοχικών φθόγγων με γλίστρημα

Παίξιμο με σουρντίνα (τοποθετείται μέσα στην καμπάνα των χάλκινων ή στη γέφυρα των έγχορδων οργάνων για να μειώσει ή να αλλοιώσει τον ήχο τους):

pizzicato: τεχνική παιξίματος έγχορδων μουσικών οργάνων, όπου μπορούν να παιχτούν τσιμπώντας τις χορδές τους με τα δάχτυλα.

tremolo:η ταχύτατη επανάληψη ενός ή εναλλαγή περισσότερων ήχων με διάφορες τεχνικές

Μια μικρή λίστα με μουσικούς όρους και την εξήγησή τους μπορείτε να βρείτε εδώ:

https://luckywishbone.blogspot.com/2011/08/blog-post_01.html

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2258/Mousiki_A-Gymnasiou_html-empl/index9.html

Λίγη εξάσκηση

Άσκηση 1η:

Ακούστε το «Percussion on Parade» μπορείτε να αναγνωρίσετε τα κρουστά μουσικά όργανα;

Απάντηση: ταμπούρο, ξυλόφωνο, καμπάνες, τυμπάνια, μαρίμπα, μεταλλόφωνο, πιατίνια, καστανιέτες, τρίγωνο. temple blocks, κασετίνα, ταμπουρίνο.

Άσκηση 2η:

Ακούστε το μουσικό θέμα από το o.s.t. «Jaws» και σχολιάστε το ρυθμό, τη δυναμική, το ρυθμό, την υφή και την τονικότητα. Προσπαθήστε να χρησιμοποιείτε μουσική ορολογία όπου είναι δυνατόν.

Απάντηση: Η ταχύτητα του κομματιού είναι αργή (lento/adagio) και ακολουθεί απότομη αύξηση σε moderato. Υπάρχει ένα accelerando που οδηγεί στην κορύφωση. Ξεκινά από pp και σταδιακά αυξάνεται σε ff. Ξεχωρίζει ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο τετάρτων (leitmotif) που αρχικά ακούστηκε από τα τσέλα, τα κοντραμπάσα και τα ξύλινα πνευστά. Τα βιολιά, οι βιόλες και τα χάλκινα πνευστά προστίθενται σταδιακά. Περιστασιακά, τα χάλκινα παίζουν μια μελωδία με συγκοπές. Ξεκινά μονοφωνικά και unisono. Η υφή αλλάζει σε πολυφωνική αργότερα. Το κομμάτι είναι γραμμένο σε ελάσσονα τονικότητα.