vol. 2 - Η 5η ΣΥΜΦΩΝΙΑ (1ο μέρος) του ΜΠΕΤΟΒΕΝ

ΜΑΘΗΜΑ 2ο: ΕΝΤΑΣΗ/ΔΥΝΑΜΙΚΗ

Στόχοι:

• Ανταπόκριση (κινητικά και φωνητικά) των μαθητών στις εναλλαγές δυναμικής (piano, forte, crescendo).
• Οπτική αναγνώριση του piano, forte και crescendo (p, f και cresc).

Υλικά: 

• Ηχογράφηση του 1ου μέρους της 5ης Συμφωνίας του Μπετόβεν.
• Καρτέλες ή δαχτυλόκουκλες που να απεικονίζουν ένα ποντίκι και ένα λιοντάρι. Για τις καρτέλες πατήστε εδώ.
• Μία καρτέλα με κύκλους που σταδιακά μεγαλώνουν σε μέγεθος (crescendo). Για την καρτέλα πατήστε εδώ.

Δραστηριότητα 1η:

Γνωρίστε στους μαθητές σας το ποντίκι και το λιοντάρι και ρωτήστε τους: "Ποιο από τα δύο ζώα ταιριάζει στο ΣΙΓΑ και ποιο στο ΔΥΝΑΤΑ;" (Απ. Λιοντάρι = ΔΥΝΑΤΑ και Ποντίκι = ΣΙΓΑ). Στη συνέχεια τραγουδήστε μαζί τους ένα από τα τραγούδια που ήδη γνωρίζουν. Συγχρόνως κρύψτε το λιοντάρι και το ποντίκι πίσω από την πλάτη σας. Όταν δείχνετε το λιοντάρι τα παιδιά τραγουδούν δυνατά και όταν δείχνετε το ποντίκι τα παιδιά τραγουδούν σιγά. Έπειτα συζητείστε μαζί τους για τις εναλλαγές της δυναμικής και τονίστε τη διαφορά του "Φωνάζω" από το "Τραγουδάω δυνατά", δίνοντας έμφαση στο σωστό τρόπο τραγουδιού. Αν θέλετε μπορείτε να δώσετε σε κάποιον μαθητή σας το λιοντάρι και το ποντίκι, ώστε να γίνει εκείνος ο μαέστρος.

Δραστηριότητα 2η:

Δείξτε στους μαθητές σας την καρτέλα με τους κύκλους και ρωτήστε τους τι παρατηρούν (Απ. Οι κύκλοι γίνονται όλο και πιο μεγάλοι). "Τι νομίζετε ότι μπορεί να σημαίνει;" (Απ. Γίνεται όλο και πιο δυνατός ο ήχος). Επαναλάβετε το τραγούδι της δραστηριότητας 1 αυτή τη φορά όμως δείξε την καρτέλα με τους κύκλους και με το δάχτυλό σας μετακινηθείτε από τα αριστερά προς τα δεξιά, δηλαδή από τον μικρότερο στο μεγαλύτερο κύκλο. Οι μαθητές σας ανταποκρίνονται φωνητικά στις υποδείξεις σας, τραγουδώντας αρχικά σιγά και σταδιακά αυξάνοντας την ένταση της φωνής τους, δυνατά. Για μια ακόμη φορά τονίστε ότι στο τραγούδι δεν είναι σωστό να φωνάζουν. Επίσης φροντίστε οι μαθητές σας να μην αλλάζουν τονικό ύψος καθώς τραγουδούν δυνατότερα. Αν θέλετε δώστε τη θέση σας σε κάποιο μαθητή για να καθοδηγεί τους υπόλοιπους σε ότι αφορά τις διαφοροποιήσεις στην ένταση. Τέλος αν οι μαθητές έχουν ήδη μάθει το σήμα της ανισότητας στα μαθηματικά, μπορείτε να κάνετε το συσχετισμό με το σήμα του crescendo στη μουσική. Μπορείτε τέλος να εισαγάγετε τους μουσικούς όρους: Forte = Δυνατά, Piano = Σιγά και Crescendo = Σταδιακή αύξηση της έντασης, χωρίς όμως να επιμένετε για την απομνημόνευσή τους.

Δραστηριότητα 3η:

Κάντε τις ακόλουθες ερωτήσεις στους μαθητές σας:

- "Πως μπορούμε να δείξουμε με τα δάχτυλά μας το crescendo;" (Σχηματίστε με τα δάχτυλα ένα ψαλίδι).

- "Πως μπορούμε να δείξουμε με τις παλάμες μας το crescendo;" ( Ενώστε τις δύο σας παλάμες και σταδιακά απομακρύνετε τη μία από την άλλη, όμως τα σαγόνια ενός κροκόδειλου).

- "Πως μπορούμε να δείξουμε με τα χέρια μας το crescendo;" (Τεντώστε τα χέρια σας, ενώστε τα μεταξύ τους και σταδιακά απομακρύνετε το ένα χέρι από το άλλο).

Αφήστε τους μαθητές σας να πειραματιστούν φωνητικά με βάση τις παραπάνω κινήσεις και στη συνέχεια δώστε τη θέση σας σε κάποιο μαθητή σας.

Δραστηριότητα 4η:

Βάλτε τους μαθητές σας να ακούσουν το 1ο μέρος της 5ης Συμφωνίας τους Μπετόβεν. Ρωτήστε τους: "Ποιος ξέρει το όνομα του συνθέτη αυτού του κομματιού;" (Απ. Μπετόβεν). Στη συνέχεια καθοδηγήστε τους μαθητές σας στις εναλλαγές της έντασης, με βάση τις κινήσεις που έμαθαν στην 3η Δραστηριότητα.

Μέτρο 1 - 5 (0:01 - 0:06) = Πολύ Δυνατά

Μέτρο 6 -11 (0:07 - 0:12) = Σιγά

Μέτρο 18 (0:13 - 0:15) = crescendo

Μέτρο 19 - 21 (0:16 - 0:18) = Δυνατά

Μέτρο 22 (0:19 - 0:22) = Πολύ Δυνατά

Μέτρο 23 - κ.ο.κ. (0:22 - 0:27) = Σιγά

   

                 (0:28 - 0:34) = crescendo

           

                 (0:34 - 0:40) = Δυνατά

                 (0:40 - 0:45) = Πολύ Δυνατά

                (0:45 - 0:59) = Σιγά

                 (0:59 - 1:06) = crescendo

                 (1:06 - 1;24) = Πολύ Δυνατά.

Στη συνέχεια από το 1:25 μέχρι το 2:50 γίνεται επανάληψη. Ακόμη στο 3:20 - 3:21 γίνεται crescendo, στο 3:22 μέχρι το 3:37 η μουσική είναι Πολύ Δυνατά, ενώ αργότερα γίνεται decrescendo και pianissimo, έννοιες και γνώση που δεν έχουν ακόμη αποκτηθεί από τους μαθητές.

Δραστηριότητα 5η:

Μοιράστε στους μαθητές σας κρουστά όργανα, αφού φυσικά τους έχετε υπενθυμίσει τους κανόνες παιξίματος. Δείξτε τους το σωστό τρόπο παιξίματος "Δυνατά", χωρίς να τα καταστρέψουν. Επαναλάβετε τις Δραστηριότητες 1 και 2 χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά τα μουσικά όργανα για να συνοδεύσουν το τραγούδι τους και φυσικά ακολουθώντας τις εναλλαγές τις έντασης που τους υποδεικνύετε. 

Αξιολόγηση:

(Όνομα μαθητή) αντιδρά στις εναλλαγές  έντασης της μουσικής.........1. 85-100%, 2. 70 - 85%, 3. Λιγότερο από 70%.... μέσω του τραγουδιού, σημάτων των χεριών, παίξιμο οργάνων . Σημειώστε επίσης τη γενική του συμμετοχή στο μάθημά σας.

ΠΗΓΗ:

http://www.classicsforkids.com/downloads/beethoven/Beethoven%20Lesson%20Plans%20K-2.pdf