Guest Post: Ωχ όχι Τζώρτζ!

Ωχ όχι Τζώρτζ! Chris Haughton

μια ηχοϊστορία σε μορφή θέμα και παραλλαγές

     Στη Δυτική Ευρωπαϊκή Μουσική ο όρος παραλλαγή αναφέρεται σε τεχνική σύνθεσης, κατά την οποία το μουσικό υλικό επαναλαμβάνεται παραλλαγμένο ποικιλοτρόπως. Η εφαρμογή των αλλαγών αυτών μπορεί να αναφέρεται στο μέρος του ρυθμού, στην αρμονία τη μελωδία, την αντίστιξη, την ενορχήστρωση, ή οποιονδήποτε συνδυασμό των παραπάνω.

     Η αρχική μελωδία, δηλαδή το θέμα, είναι μια ολοκληρωμένη μουσική ιδέα. Αν συμβολίσουμε το θέμα με το γράμμα Α και τις παραλλαγές του με A1, A2, A3, κτλ., η σύνθεση δηλαδή θα έχει την μορφή

Α         Α1       Α2       Α3       Α4       Α5       Α6

Προτεινόμενενες ακροάσεις:

Mozart, Ah! vous dirai je maman Twinkle Twinkle, Little Star KV 265

F. Shubert Trout Quintet theme and variations

     Ένα από τα βιβλία που διασκεδάζουν πολύ τον μικρό μου είναι και το Ωχ όχι, Τζώτζ!, του Chris Haughton. Ο Τζώρτζ είναι ένας σκύλος, που προσπαθεί να είναι φρόνιμος, όμως δεν τα καταφέρνει και πολύ καλά. Έτσι λοιπόν ο Τζώρτζ είναι το θέμα και η κάθε ζαβολιά και μια καινούρια παραλλαγή. Η μελωδία που χρησιμοποίησα είναι από ένα παιχνιδοτράγουδο. Παραθέτω την μελωδία παρακάτω, καθώς και προτεινόμενες παραλλαγές. Προφανώς και μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε μελωδία σας αρέσει.

Η ιστορία:

Ο Χάρης θα βγει για λίγο έξω. „Τζωρτζ; Θα είσαι φρόνιμος;“ ρωτάει ο Χάρης. „Ναι“, λέει ο Τζωρτζ. „Θα είμαι πολύ φρόνιμος“.

Ελπίζω να είμαι φρόνιμος, σκέφτεται ο Τζωρτζ.

Ο Τζωρτζ κάτι βλέπει στην κουζινα. Μια τούρτα!

Είπα πως θα είμαι φρόνιμος, σκέφτεται ο Τζωρτζ, αλλά ΛΑΤΡΕΥΩ τις τούρτες.

Τι θα κάνει ο Τζωρτζ;

Ωχ όχι, Τζωρτζ!

Τι είδε πάλι ο Τζωτζ;

Είναι η Γάτα!

Είπα πως θα είμαι φρόνιμος, σκέφτεται ο Τζωρτζ, αλλά ΛΑΤΡΕΥΩ να παίζω με την Γάτα.

Τι θα κάνει ο Τζωρτζ;

Ωχ όχι, Τζωρτζ!

Τι είδε πάλι ο Τζωρτζ;

Λίγο τέλειο χωματάκι!

Είπα πως θα είμαι φρόνιμος, σκέφτεται ο Τζωρτζ, αλλά ΛΑΤΡΕΥΩ να σκάβω το χώμα.

Τι θα κάνει ο Τζωρτζ;

Ωχ όχι, Τζωρτζ!

Γύρισε ο Χάρης. „ Γεια σου Χάρη! Καλωσόρισες!“

„Τζωρτζ! Τι έκανες; Τα έκανες όλα ΑΝΩ-ΚΑΤΩ... και πως στο καλό κατάφερες να φας μια ολόκληρη τούρτα;“

Είπα πως θα είμαι φρόνιμος, σκέφτεται ο Τζωρτζ, πίστευα ότι θα ήμουν φρόνιμος, αλλά δεν ήμουν.

Τι θα κάνει ο Τζώρτζ;

„Συγγνώμη“ λέει ο Τζωρτζ. „Θέλω να σου δώσω το αγαπημένο μου παιχνίδι.

„Ευχαριστώ, Τζωρτζ“ λέει ο Χάρης. „Τι θα έλεγες να βγούμε μια ωραία βόλτα;“

Τέλεια! Ο Τζωρτζ λατρεύει να βγαίνει έξω βόλτα. Υπάρχουν τόσα να δει και να κάνει.

Ωχ! Ο Τζωρτζ είδε μια τούρτα. Θα τη φάει; Όχι. Ο Τζώρτζ την προσπερνά. Μπράβο Τζώρτζ.

Ο Τζωρτζ είδε λίγο τέλειο χωματάκι. Θα σκάψει άραγε; Όχι. Μπράβο Τζωρτζ.

Ο Τζωρτζ ούτε καν δοκιμάζει να κυνηγήσει τη Γάτα. Μέχρι και η Γάτα παραξενεύεται.

Κάτι πολύ ενδιαφέρον μυρίζει. Τι να είναι; Α, ένας σκουπιδοντενεκές! Τίποτα δεν αρέσει στον Τζωρτζ περισσότερο από τα σκουπίδια. Τι θα κάνει ο Τζώρτζ; Τζωρτζ;;;

Η παρτιτούρα:

Πορεία διδασκαλίας:

·         Προηγείται το θεωρητικό μέρος σχετικά με το τι είναι το θέμα και παραλλαγές στη μουσική. Το κεφάλαιο 20 του βιβλίου της Γ΄- Δ΄ Δημοτικού, καθώς και το κεφάλαιο 18 του βιβλίου της Ε΄ Δημοτικού είναι αφιερωμένο σε αυτή τη μουσική φόρμα.

·         Ακροάσεις και αναγνώριση θεμάτος και παραλλαγών.

·         Εκμάθηση της μελωδίας (θέμα αρχικά) σε σοφέζ. Μια καλή ευκαιρία για εξάσκηση στο σολφέζ και ρυθμικά σχήματα. Αν οι μαθητές έχουν φλογέρες ή άλλα μελωδικά όργανα, είναι επίσης ωραία να αξιοποιηθούν.

·         Διήγηση της ιστορίας. Συζήτηση.[1] Πως θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια ηχοϊστορία θέμα και παραλλαγές. Εντοπίστε τα σημεία που θα μπει η κάθε παραλλαγή. Προσωπικά χρησιμοποίησα αλλαγή μέτρου, αλλαγή ταχύτητας, ομώνυμη ελάσσονα κλίμακα (στο σημείο της συγγνώμης), τρίηχα, δέκατα-έκτα. Μπορεί ακόμα να χρησιμοποιηθεί αλλαγή κλίμακας, πχ στη δεσπόζουσα.

·         Εκμάθηση παραλλαγών.

·         Πρόβες, πρόβες, πρόβες. Θα μπορούσαν τα παιδιά να χωριστούν σε ομάδες, έτσι ώστε η κάθε ομάδα πέρα από το θέμα να μάθει μία μόνο παραλλαγή.

·         Εκτέλεση της ιστορίας με τις μουσικές μας προσθήκες.

---

[1]     „Η ελευθερία δεν επιτυγχάνεται από την ικανοποίηση των επιθυμιών μας, αλλά από την αφαίρεση της επιθυμίας... Κανένας δεν μπορεί να είναι ελεύθερος αν δεν είναι κύριος του εαυτού του“ Επίκτητος. Αν και η ιστορία μοιάζει απλοϊκή, θίγει το ζήτημα της προσωπικής ελευθερίας. Η συζήτηση με τους μαθητές μπορεί να πάρει πολύ ενδιαφέρουσες προεκτάσεις, όχι κατ' αποκλειστικότητα μουσικές. 

Δραστηριότητα bonus:

      Την μελωδία την βρήκα στο διαδίκτυο σε ένα μάθημα του Rob Amchin—University of Louisville—Button you must wander-Pitch Matching Game (process). Πρόκειται για ένα παιχνιδοτράγουδο με απώτερο σκοπό την διατήρηση του τόνου. Για την πορεία της δραστηριότητας μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο. 

Οι στίχοι που σκέφτηκα στα ελληνικά είναι οι εξής:

Κουμπί, κουμπάκι, που πηγαίνεις;

Αλλάζεις χέρια συνεχώς.

Πάω στην πόλη, στα βουνά,

σε θαλασσά κι ακρογιαλια.

Άλλάζω χέρια συνεχώς

και καταλήγω στην δική σου άγκαλιά.

-Ποιος έχει το κουμπί;

-Έγω το έχω!

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ:

H Ελένη Τσαουσάκη ασχολείται με τη μουσική από μικρή. Όταν ήταν 11 χρονών ξεκίνησε να μαθαίνει άρπα στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, από όπου πήρε και το Δίπλωμά της το 2004 ως μαθήτρια της Γ. Ξαγαρά. Ως υπότροφος του Ι.Κ.Υ. συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές με την E.L. Jones στο Royal Northern College of Music. Σπούδασε επίσης στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ. από όπου και τελείωσε το 2008. Ως επιτυχούσα του Α.Σ.Ε.Π. διορίστηκε το 2010 στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Παράλληλα συνεχίζει την καλλιτεχνική της πορεία δίνοντας συναυλίες σόλο, μουσικής δωματίου ή συμμετέχοντας σε ορχήστρες. Στους φίλους της είναι γνωστή ως η Ελένη η Άρπα, ενώ για τους πιο μικρούς μαθητές της στο σχολείο είναι η Κυρία Μουσική. 

ΠΗΓΕΣ: 

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AE_(%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE)

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-E106/159/1117,4087/

---