ΣΤΟΧΟΙ/ΣΚΟΠΟΙ:
Οι μαθητές θα μπορούν να:
- Αναγνωρίσουν οπτικά αντικείμενα τα οποία κινούνται αργά και γρήγορα.
- Αποδώσουν μέσω κίνησης το αργά και το γρήγορα, καθώς και τη σταδιακή αυξομείωση της ταχύτητας.
- Λεκτική αναγνώριση ήχων με χαρακτηρισμούς όπως αργά, γρήγορα, από αργά γρήγορα ή από γρήγορα αργά, καθώς και τη μουσική ορολογία τους (adante allegro, accelerando, ritardanto).
- Αναγνώριση διαφοροποίησης της ταχύτητας μέσω ενεργητικής ακρόασης ηχογραφημένης μουσικής.
- Υπολογιστής.
- Ηχητικό σύστημα
- Προτζέκτορας
- Εικόνες που δηλώνουν το αργά και το γρήγορα (αυτοκίνητα Ράλι, τρέξιμο, απογείωση αεροπλάνου - χελώνα, περπάτημα κ.τ.λ.)
- Κάρτες με τις λέξεις αργά, γρήγορα, από αργά γρήγορα ή από γρήγορα αργά και adante allegro, accelerando, ritardanto.
- Μουσικά όργανα τάξης.
ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: 2-3 διδακτικές ώρες, ανάλογα το επίπεδο και το ενδιαφέρον των μαθητών.
ΗΛΙΚΙΑ ΠΑΙΔΙΩΝ: 5-10 ετών.
ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ:
Δραστηριότητα 1η:
- Δείξτε στους μαθητές σας εικόνες που δείχνουν αντικείμενα και ζώα που κινούνται αργά και γρήγορα (στον προτζέκτορα ή με κάρτες).
- Ζητήστε από τους μαθητές σας να δραματοποιήσουν το άνοιγμα ενός μπουμπουκιού, ενός κεριού που λιώνει, ενός αλόγου που τρέχει, ενός ποδοσφαιριστή που τρέχει να βάλει γκολ κ.τ.λ.
- http://thesingingfish.eu/o-lagos-kai-i-xelona/ (πατώντας στον σύνδεσμο θα βρείτε ένα σχέδιο μαθήματος για παιδιά 4-6 ετών, βασισμένο στο γνωστό μύθο του Αισώπου με το λαγό και τη χελώνα).
Μέσω της εφαρμογής Book Creator, μπορείτε να διαβάσετε και να ακούσετε την ηχοιστορία του Λαγού και της Χελώνας η οποία με τη βοήθεια των μαθητών μου επενδύθηκε με ήχους.
Δραστηριότητα 2η:
- Πειραματιστείτε φωνητικά, δημιουργήστε αργούς και γρήγορους ήχους, που σταδιακά αυξάνουν ταχύτητα και το αντίθετο.
- Χτυπήστε στο ταμπουρίνο και ζητήστε τους να κινηθούν γρήγορα ή αργά ανάλογα την ταχύτητα που παίζετε. Στη συνέχεια δώστε το σε κάποιο μαθητή και αφήστε τον να παίξει όπως θέλει, οι συμμαθητές του κινούνται αναλόγως.
- Η παρακάτω παρουσίαση εμπνευσμένη από το Καρναβάλι των Ζώων εισάγει τους μαθητές στην μουσική ορολογία (adante, allegro, accelerando, ritardando)
- Συνεχίζοντας, ακούστε "τον κύκνο" του Saint-Saëns και ζητήστε τους να φανταστούν έναν κύκνο να κολυμπά σε μια λίμνη. Ρωτήστε τους γιατί ο συνθέτης επέλεξε τόσο αργό ρυθμό για αναπαραστήσει τον κύκνο;
Δραστηριότητα 4η:
Σε αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές θα ακούσουν το μουσικό κομμάτι "Το πέταγμα της Μέλισσας", του Ρώσου συνθέτη Rimsky - Korsakov. Ξεκινήστε πρώτα ακούγοντάς το. Αν έχετε μιλήσει για τα μουσικά όργανα στους μαθητές σας, τότε μπορείτε να τους κάνετε ερωτήσεις για το ποια όργανα ακούν, αν ταιριάζει με το βούισμα μιας μέλισσας με το συγκεκριμένο όργανο κ.τ.λ. Στη συνέχεια μιλήστε για την ταχύτητα της μουσικής (tempo) και με ποιο τρόπο ο συνθέτης επέλεξε να αναπαραστήσει το πέταγμα της μέλισσας.
- Καθόμαστε με τους μαθητές μας σε ένα κύκλο. Βάλτε την ηχογράφηση του αποσπάσματος "in the hall of the mountain king" του Grieg και ξεκινήστε χτυπώντας ρυθμικά και απαλά τους δείκτες των χεριών σας πάνω στα γόνατά σας, παρακινώντας τους μαθητές σας να σας μιμηθούν.
- Στη συνέχεια προχωρήστε και σε άλλα σημεία του σώματός σας, όπως οι ώμοι σας κ.τ.λ, ακολουθώντας τη φόρμα και τη δομή του μουσικού αποσπάσματος.
- Δώστε χρόνο στους μαθητές σας να σκεφτούν οι ίδιοι διαφορετικούς τρόπους ρυθμικής κίνησης. Επαναλάβετε το κομμάτι και αφήστε κάθε έναν να καθοδηγήσει την τάξη, εναλλασσόμενοι κάθε 4 μέτρα (με το σήμα σας π.χ. χτυπώντας ένα τρίγωνο).
- Μόλις τελειώσει η μουσική, μπορείτε να ρωτήσετε τους μαθητές σας αν κάποιος από αυτούς την έχει ακούσει ξανά και αν γνωρίζουν ή αν μπορούν να μαντέψουν τον τίτλο του κομματιού. Μετά τις απαντήσεις, τους λέτε τον τίτλο του αποσπάσματος.
- Βάλτε ξανά το κομμάτι και ξεκινήστε να κινήστε π.χ. στις μύτες των ποδιών, έπειτα περπατώντας, τρέχοντας κ.τ.λ. Όταν φτάσει στην Coda (περίπου στο 2:15) κάντε μια χαρακτηριστική κίνηση π.χ. στροβίλισμα και απότομα παγώστε όταν σταματήσει η μουσική, τελειώστε με ένα έντονο στροβίλισμα και καθίστε στο πάτωμα στο τελείωμα ακριβώς της μουσικής. Επαναλάβετε ενσωματώνοντας τυχόν ιδέες από τους μαθητές σας.
- Μπορείτε να εισάγετε τις έννοιες Piano. Forte κ.τ.λ. (Ένταση), καθώς και Adante, Allegro, Accelerando κ.τ.λ. (Ταχύτητα).
Περισσότερες δραστηριότητες στο:
Δραστηριότητα 6η:
Ακούστε το “Pacific 231” του Honegger και ζητήστε από τους μαθητές σας να περιγράψουν με λέξεις την πορεία της μουσικής (σε ότι αφορά την ταχύτητα). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε καρτέλες με τις λέξεις αργά - adante, γρήγορα - allegro, σταδιακή αύξηση της ταχύτητας - accelerando κ.τ.λ. Στη συνέχεια συζητήστε πως ο συνθέτης αναπαριστά το ταξίδι ενός τρένου, το ξεκίνημά του, η επιτάχυνση έπειτα η επιβράδυνση και τέλος το σταμάτημά του.
Σημείωση: το απόσπασμα αυτό διαρκεί αρκετά μπορείτε να "προχωρήσετε" το βίντεο στα σημεία που γίνονται οι αλλαγές της ταχύτητας.
Δραστηριότητα 7η:
Ακούμε και μαθαίνουμε (ανάλογα την ηλικία των παιδιών) το τραγούδι των Χατζιδάκι/Γκάτσου "Τα Λουστράκια". Συζητάμε για τις εναλλαγές της ταχύτητας και πόσο μεγάλη σημασία έχει να βλέπουμε τα χέρια του μαέστρου για καθοδήγηση.
Σημείωσεις:
- Επιλέξτε ή προσαρμόστε τις παραπάνω δραστηριότητες ανάλογα την ηλικία και το ενδιαφέρον των μαθητών σας.
- Δεν είναι απαραίτητο να τις πραγματοποιήσετε όλες μαζί.
- Μπορούν να συνδυαστούν με το κεφ. 7 του βιβλίου μουσικής Α΄ Δημοτικού και το κεφ. 11 του βιβλίου μουσικής Γ - Δ Δημοτικού.
Ο συνάδελφος μουσικολόγος/μουσικοπαδαγωγός Τάκης Παπαδημητρίου, έφτιαξε αυτή την όμορφη εικόνα. Συνδυάζει τις έννοιες του ρυθμού, της ταχύτητας και της έντασης και νομίζω είναι πολύ εύχρηστη. Μπορεί κάποιος να την πλαστικοποιήσει και να την έχει πάντα μαζί του, ή αν διαθέτει αίθουσα να την κάνει αφίσα.
ΠΗΓΕΣ:
Anderson, W & Lawrence, J (2013), Intergrating music into the elementary classroom, Cengage Learning, U.S.A, σσ. 29-30.
http://www.pi-schools.gr/books/dimotiko/mous_anth_a_st/dask/s_1_200.pdf, σελ. 73.
https://paizomemousiki.blogspot.com/2015/11/peer-gynt-in-hall-of-mountain-king.html
http://thesingingfish.eu/o-lagos-kai-i-xelona/
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου