GUEST POST: The hall of the mountain king→ Four ton Mantis. Δραστηριότητα επέκτασης, μέτρο 4/4

Στόχοι/Σκοποί:

• Να αναγνωρίσουν ένα μέτρο 4/4
• Να μπορέσουν να αναγνωρίσουν ακουστικά τα ισχυρά και ασθενή μέρη του μέτρου.
• Να κατανοήσουν ότι η μουσική έχει κάποιες βασικές αρχές, οι οποίες εφαρμόζονται σε όλα τα είδη μουσικής.

Τάξεις: Δ-Στ

Διάρκεια μαθήματος: 1 διδακτική ώρα

Υλικά: 

• Ηχογράφηση του μουσικού κομματιού Four ton Mantis, του Amon Tobin, από το άλμπουμ Permutation
• Μέσο αναπαραγωγής
• Πίνακας ή καρτέλες τετάρτων και μέτρου 4/4

     Πρόσφατα αποφάσισα να ασχοληθώ ενδελεχώς το έργο του Edvard Grieg, Peer Gynt και πιο συγκεκριμένα με το "The Hall of the Mountain King". Μια πρώτη πηγή αναζήτησης υλικού ήταν το blog της Αναστασίας "Παίζω με Μουσική". Στις πηγές που αναφέρει είναι και το site "classic for Kids" όπου στο χάρτη ακρόασης που παραθέτει για το συγκεκριμένο κομμάτι, είναι εμφανές το μέτρημα 1 2 3 4 (4/4 - Ισχυρό, ασθενές, σχετικά ισχυρό, ασθενέστερο). Σας προτείνω λοιπόν να το χρησιμοποιήσετε στο μάθημά σας. Είναι μια ευκαιρία να δείξετε στους μαθητές σας ότι ανεξαρτήτως είδους, η μουσική έχει κάποιες βασικές αρχές, οι οποίες εφαρμόζονται όχι μόνο στην κλασική μουσική, αλλά και σε μουσικά κομμάτια άλλων ειδών που είναι πιθανότατα πολύ πιο προσφιλή στα γούστα τους.

     O Amon Tobin είναι ένας συνθέτης και μουσικός παραγωγός της ηλεκτρονικής μουσικής. Το κομμάτι που χρησιμοποίησα στην τάξη Four ton Mantis, δυστυχώς έχει "κατέβει" από το διαδίκτυο. Υπάρχει αντ' αυτού υπάρχει ένα remix των Bonobo.

https://tru-thoughts.bandcamp.com/track/four-ton-mantis-bonobo-mix

Πορεία Μαθήματος:

     1ο εισαγωγικό μάθημα: οι μαθητές άκουσαν για πρώτη φορά το Hall of the Mountain King ενώ χτυπούσαμε τον ρυθμό με διάφορους τρόπους στο σώμα μας. Ακολούθησαν ερωτήσεις του τύπου τι συναίσθημα τους προκαλεί αυτή η μουσική, τι τίτλο θα έβαζαν, αν το έχουν ξαναακουσει και που. Μέσα από καθοδηγούμενη συζήτηση προέκυψαν και οι πληροφορίες ότι αλλάζει η ένταση και η ταχύτητα κατά τη διάρκεια του κομματιού. Ακούσαμε άλλη μια φορά τη μουσική, όπου αυτή την φορά την "περπάτησαν" σε μορφή τρένου.

    Το 2ο μάθημα ξεκίνησε με την ερώτηση αν θυμούνται τι άκουσαν την προηγούμενη φορά. Σε κάποια τμήματα χρειάστηκε να ξαναβάλω το κομμάτι και να επαναλάβουμε την αρχική δραστηριότητα, η οποία γενικά ενθουσίασε την πλειοψηφία των μαθητών. Αφού βεβαιώθηκα ότι υπήρχε στο μυαλό τους το κομμάτι, τους είπα ότι θα τους βάλω να ακούσουν ένα κομμάτι ηλεκτρονικής μουσικής, όπου έπρεπε να βρουν τι κοινό είχε με το κομμάτι του Grieg. 

     Το Four ton Mantis είναι ένα κομμάτι, που το ισχυρό ασθενές είναι πολύ εμφανές. Πολύ αυθόρμητα τα παιδιά άρχισαν να συγχρονίζονται κινητικά με τον ρυθμό του κομματιού. Κατά τη διάρκεια της ακρόασης τους ζήτησα να μου χτυπήσουν ισχυρούς και ασθενείς χρόνους, όπου προέκυψε μια εναλλαγή ανά 2 χρόνους. 

      Πάλι εν μέσω ακρόασης τους καθοδήγησα να χτυπήσουν το 1 πιο δυνατά, 2 ασθενές, 3 σχετικά ισχυρό, 4 ασθενές. Όταν τελείωσε αυτή η πρώτη ακρόαση ακολούθησε συζήτηση με στόχο να ανακαλύψουν τι κοινό υπήρχε με το κομμάτι της προηγούμενης βδομάδας. Οι απαντήσεις ποίκιλαν. Κάποιοι αναφέρθηκαν στην αυξομείωση της έντασης, κάποιοι στην αίσθηση του κυνηγητού, κάποιοι στην ταχύτητα. Εκεί ρώτησα αν στο συγκεκριμένο κομμάτι υπήρχε accelerando, όπου συνειδητοποίησαν ότι όχι, ο παλμός παραμένει σταθερός. Μέσα από την συζήτηση εν τέλει προέκυψε ότι ανά 4 χρόνους υπάρχει ένας πιο ισχυρός χτύπος και ότι τα 2 κομμάτια έχουν ως κοινό το ίδιο μέτρο, τα 4/4.

     Στη συνέχεια χωρίστηκαν σε ομάδες των τεσσάρων, πήραν κρουστά όργανα και έπρεπε να παρουσιάσει η κάθε ομάδα 4 μέτρα των 4/4, διατηρώντας σταθερή την ταχύτητα και κάνοντας εμφανές το 1 2 3 4. Αρχικά κάθε παιδί έπαιζε σε κάθε νούμερο, τοποθετώντας το πιατίνι συνήθως στη θέση 1. Στη συνέχεια τους ζήτησα να παίξουν σε ζευγάρια ταυτόχρονα. Στο τέλος έπαιξε όλη η τάξη μαζί, ενώ εγώ τους έπαιξα στη φλογέρα το θέμα του Grieg. 

    Ήταν ένα πολύ απολαυστικό μάθημα, που συνδύασε ενεργητική ακρόαση, κριτική σκέψη και δημιουργία.

Πηγές

http://paizomemousiki.blogspot.com/2015/11/peer-gynt-in-hall-of-mountain-king.html?m=1

https://www.classicsforkids.com/teachers/lessonplans_detail.php?id=3

https://www.bbc.co.uk/teach/ten-pieces/KS2-edvard-grieg-in-the-hall-of-the-mountain-king-from-peer-gynt/z7nf3k7

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Amon_Tobin

https://youtu.be/9cv5DpRa4uk

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

H Ελένη Τσαουσάκη ασχολείται με τη μουσική από μικρή. Όταν ήταν 11 χρονών ξεκίνησε να μαθαίνει άρπα στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, από όπου πήρε και το Δίπλωμά της το 2004 ως μαθήτρια της Γ. Ξαγαρά. Ως υπότροφος του Ι.Κ.Υ. συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές με τηνE.L. Jones στο Royal Northern College of Music. Σπούδασε επίσης στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ. από όπου και τελείωσε το 2008. Ως επιτυχούσα του Α.Σ.Ε.Π. διορίστηκε το 2010 στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Παράλληλα συνεχίζει την καλλιτεχνική της πορεία δίνοντας συναυλίες σόλο, μουσικής δωματίου ή συμμετέχοντας σε ορχήστρες. Στους φίλους της είναι γνωστή ως η Ελένη η Άρπα, ενώ για τους πιο μικρούς μαθητές της στο σχολείο είναι η Κυρία Μουσική.