Στόχοι/Σκοποί:
- Οι μαθητές θα μάθουν να τραγουδούν σωστά τονικά μια απλή και σύντομη μελωδία.
- Θα εξοικειωθούν και θα μάθουν να αναγνωρίζουν ακουστικά το χαρακτηριστικό διάστημα 3ης μικρής (ΣΟΛ-ΜΙ), που αντιπροσωπεύει τη φωνή του κούκου.
- Θα έρθουν σε μια πρώτη οπτική και ακουστική επαφή με τα μουσικά όργανα πιάνο και κλαρινέτο.
- Θα κατανοήσουν απλά ρυθμικά και μελωδικά σχήματα.
- Θα γνωρίσουν τις νότες ΜΙ, ΣΟΛ και ΛΑ, καθώς και τις φωνομιμικές χειρονομίες που τις συνοδεύουν.
- Θα μάθουν να εκτελούν με τονική ακρίβεια αποτελούμενη από 3 νότες (ΜΙ, ΣΟΛ, ΛΑ).
- Θα γνωρίσουν τα ρυθμικά στοιχεία του τετάρτου και των 2 ογδόων.
- Θα εξοικειωθούν με τη μουσική σημειογραφία (ρυθμική και μελωδική) του τραγουδιού.
Υλικά:
- Αρμόνιο ή κάποιο άλλο μελωδικό όργανο για συνοδεία του τραγουδιού.
- υπολογιστής και προτζέκτορας.
- Κρουστά και μελωδικά όργανα τάξης και boomwhackers.
Χρόνος Διδασκαλίας:
3-4 διδακτικές ώρες.
Δραστηριότητα 1η:
Μουσική Ακρόαση: "Ο κούκος στο δάσος" από το έργο Καρναβάλι των ζώων του Camille Saint-Saens.
- Βάζουμε στα παιδιά να ακούσουν το παραπάνω απόσπασμα. Τους ζητάμε να προσέξουν πολύ προσεκτικά και να μαντέψουν πιο ζώο ακούν.
- Έπειτα από συζήτηση, καταλήγουμε ότι πρόκειται για το πουλί κούκος, που είναι πολύ γνωστός από την ύπαρξή του σε ρολόγια και έχει πολύ χαρακτηριστική φωνή.
- Επαναλαμβάνουμε την ακρόαση και τους ζητάμε κάθε φορά που ακούν το χαρακτηριστικό διάστημα 3ης μικρό (ΣΟΛ -ΜΙ), να σηκώνουν το χέρι τους, ή να τραβούν μια γραμμή στο τετράδιο εργασιών του βιβλίου μουσικής κεφάλαιο 3 σελίδα 9 (αν πρόκειται για παιδιά Α΄ Δημοτικού).
- Σε αυτό το σημείο μπορούμε να αναφέρουμε ότι τα μουσικά όργανα που ακούν είναι το πιάνο και το κλαρινέτο. Τονίζοντας ότι το κλαρινέτο είναι το όργανο εκείνο που αναπαριστά τη φωνή του κούκου. Δείχνουμε αντίστοιχες εικόνες στον προτζέκτορα.
Δραστηριότητα 2η:
Εκμάθηση τραγουδιού:
- Τραγουδάμε ολόκληρο το τραγούδι και ζητάμε από τα παιδιά απλά να ακούσουν.
- Έπειτα "σπάμε" το τραγούδι σε μικρές φράσεις. Τραγουδάμε πρώτα εμείς και έπειτα επαναλαμβάνουν τα παιδιά ότι είπαμε.
- Προσθέτουμε κινήσεις, που περιγράφουν την πορεία του τραγουδιού, για ευκολότερη αποστήθιση των στίχων (π.χ. "έλα κάτω να σε δω" - δείχνουμε με το χέρι μας προς τα κάτω και έπειτα κάνουμε πως κοιτάμε βάζοντας τα χέρια κοντά στα μάτια μας. "να σε πάρω αγκαλίτσα" - κάνουμε πως αγκαλιάζουμε τον κούκο και διπλώνουμε τα χέρια μας στο στήθος κ.τ.λ.).
- Τραγουδάμε ξανά ολόκληρο το τραγούδι μαζί με τα παιδιά. Επαναλαμβάνουμε αρκετές φορές μαζί με τις κινήσεις.
- Όταν θεωρήσουμε ότι το γνωρίζουν αρκετά τα αφήνουμε να το τραγουδήσουν μόνα τους.
Δραστηριότητα 3η:
- Σε συνέχεια της προηγούμενης δραστηριότητας, εισάγουμε τις φωνομιμικές χειρονομίες του Curwen (από το σύστημα Kodaly), για τις νότες ΜΙ, ΣΟΛ, ΛΑ καθώς τραγουδάμε το τραγούδι.
- Παρακινούμε τα παιδιά να κάνουν τις αντίστοιχες κινήσεις ενώ τραγουδούν.
Δραστηριότητα 4η:
Σταθερός παλμός και εκμάθηση ρυθμικών στοιχείων (τέταρτα και όγδοα):
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στις εικόνες γραφικής αναπαράστασης που ακολουθούν αποτυπώνονται τα πρώτα δύο μέτρα του τραγουδιού.
- Ξεκινάμε να τραγουδάμε το τραγούδι χτυπώντας παλαμάκια ή τα χέρια μας στα γόνατά μας και ζητάμε από τα παιδιά να μας μιμηθούν.
- Δείχνουμε την παρακάτω εικόνα στον προτζέκτορα και επαναλαμβάνουμε το τραγούδι χτυπώντας το σταθερό παλμό (τα παιδιά) και δείχνοντας συγχρόνως το αντίστοιχο κουτάκι.
 |
| Γραφική Αναπαράσταση 2 μέτρων (4/4) σταθερού παλμού. |
- Στη συνέχεια γίνεται ο διαχωρισμός ανάμεσα στον σταθερό παλμό και την ρυθμική διάρκεια των νοτών του τραγουδιού (τέταρτα και όγδοα).
- Δείχνουμε την παρακάτω εικόνα και επαναλαμβάνουμε το τραγούδι.
 |
| Γραφική Αναπαράσταση ρυθμικών στοιχείων (τέταρτο = μπλε κουτί, 2 πράσινα κουτιά = 2 όγδοα) |
- Τέλος γίνεται η μετατροπή της γραφικής αναπαράστασης σε ρυθμική παρτιτούρα.
- Σε αυτό το σημείο μπορούμε να εισάγουμε τις ρυθμικές συλλαβές τα = τέταρτο (παλαμάκι) και τι-τι = 2 όγδοα (2 χτυπήματα εναλλάξ των χεριών στα γόνατα).
- Επαναλαμβάνουμε το τραγούδι διαβάζοντας συγχρόνως την ρυθμική παρτιτούρα.
- Τέλος μοιράζουμε κρουστά μουσικά όργανα στα παιδιά και τους ζητάμε να παίξουν πρώτα τον σταθερό παλμό και έπειτα την αποτύπωση της ρυθμικής διάρκειας των νοτών του τραγουδιού.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η έμπνευση για τις γραφικές παρτιτούρες και την πορεία διδασκαλίας της συγκεκριμένης δραστηριότητας προήλθε από το παρακάτω βίντεο - διάλεξη για την ενεργή μουσική ακρόαση. Σας προτείνω να το παρακολουθήσετε για καλύτερη κατανόηση και αντίληψη της εξέλιξης της παραπάνω δραστηριότητας.
Δραστηριότητα 5η:
- Μοιράζουμε στα παιδιά Bomwhackers (Κίτρινο = ΜΙ, Πράσινο - ΣΟΛ και Μοβ = Λα) και παίζουμε το τραγούδι.
- Αρχικά, απλά δείχνουμε ποιο παιδί, με το αντίστοιχο Boomwhacker πρέπει να παίξει, έτσι ώστε να ακουστεί η μελωδία του τραγουδιού.
- Στη συνέχεια, μπορούμε να προχωρήσουμε σε ανάγνωση της γραφικής παρτιτούρας, έπειτα στη ρυθμική και τέλος στη μελωδική με τα ανάλογα χρώματα.
 |
| Σημείωση: Βάζουμε τα χρώματα που αντιστοιχούν στα Boomwhackers |
Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι δεν είναι ανάγκη να γίνουν όλες οι δραστηριότητες σε συνεχόμενα μαθήματα. Μπορεί να παρατηρήσουμε ότι οι μαθητές χάνουν το ενδιαφέρον τους, επομένως σταματάμε και, είτε επανερχόμαστε σε μετέπειτα μαθήματα εν είδη επανάληψης, είτε το αφήνουμε εντελώς και χρησιμοποιούμε άλλες δραστηριότητες και τραγούδια για να επιτύχουμε τους στόχους που έχουμε επιλέξει. Επίσης οι πιο σύνθετες και προφανώς πιο δύσκολες δραστηριότητες μπορούν να διδαχθούν όταν τα παιδιά θα είναι λίγο πιο ώριμα ηλικιακά π.χ. Διδάσκουμε το τραγούδι και τις πρώτες 3 δραστηριότητες στην Α΄Δημοτικού και τις υπόλοιπες στην Β΄Δημοτικού.
ΠΗΓΕΣ:
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου