Guest Post: Το τσιφτετέλι της γρίπης

Τάξεις: Α-ΣΤ

Διδακτικοί Στόχοι: 

• Ακρόαση
• Τραγούδι
• Ρυθμική Συνοδεία

Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα

     Το τσιφτετέλι της γρίπης ανήκει στα τραγούδια της εμβληματικής εκπομπής "Εδώ Λιλιπούπολη". Η μουσική είναι της Λένας Πλάτωνος, οι στίχοι της Μαριαννίνας Κριεζή και τραγουδάει η Σαββίνα Γιαννάτου. 

     Το τραγούδι αυτό γράφτηκε το 1980. Μπορούμε να πούμε ότι είναι πολύ μπροστά από την εποχή του, αναλογιζόμενοι το τι συμβαίνει το 2020 σε παγκόσμιο επίπεδο με τον Covid-19, τον ιό που ξεκίνησε από την Ανατολή. 

     Το «Εδώ Λιλιπούπολη» ήταν μια παιδική ραδιοφωνική σειρά που ξεκίνησε το 1976 και διήρκεσε μέχρι το 1980. Η σειρά ακουγόταν στο Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, το οποίο ήταν την περίοδο εκείνη υπό τη διεύθυνση του Μάνου Χατζιδάκι. Η εκπομπή θεωρείται στις μέρες μας «θρυλική» τόσο για την πρωτοτυπία και την ποιότητά της, όσο και για την επίδραση της στη γενικότερη περίοδο. (Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εκπομπή " Εδώ Λιλιπούπολη", στον παρακάτω σύνδεσμο από την Wikipedia. 

https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%B4%CF%8E_%CE%9B%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%80%CE%BF%CF%8D%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7).

Πορεία Διδασκαλίας:

     Το συγκεκριμένο τραγούδι νομίζω ότι λειτουργεί καλά στις τάξεις Α-Δ. Οι Ε-ΣΤ πιθανότατα δεν θα "ψηθούν" να το τραγουδήσουν, όμως άνετα μπορούν να το συνοδέψουν ρυθμικά, κυρίως όμως να λειτουργήσει ως έναυσμα για συζήτηση, σχετικά π.χ. με το χιούμορ στην μουσική και γενικότερα στην τέχνη σαν σχόλιο στην επικαιρότητα ή ως αφορμή για γνωριμία με την εκπομπή "Εδώ Λιλιπούπολη", το Τρίτο πρόγραμμα, τον Μάνο Χατζιδάκι, αλλά και όλους τους άλλους δημιουργούς, που συνεργάστηκαν για την παραγωγή αυτής της εκπομπής.

     Συχνά σαν ζέσταμα στην τάξη μου χρησιμοποιώ ένα μπαλάκι, το οποίο πρέπει να μεταφερθεί κρατώντας τον παλμό στην εκάστοτε δοσμένη ταχύτητα. Είναι μια δραστηριότητα που βοηθά πολύ στην συγκέντρωση της ομάδας και στο να "πέσουν" οι εντάσεις. Οι μαθητές κάθονται σε κύκλο και έχουν τα χέρια τους στα γόνατα τους με τις παλάμες ανοιχτές προς τα πάνω. Η μπάλα περνάει από χέρι σε χέρι. Αφού γίνει σωστά, αισθανόμαστε όλοι τον ίδιο παλμό, δεν βιαζόμαστε, αλλά ούτε και καθυστερούμε, ανεβάζω το επίπεδο δυσκολίας, δίνοντας κάποιο ρυθμικό σχήμα, πάνω στο οποίο τώρα πρέπει να μετακινηθεί η μπάλα. 

Π.χ. για το συγκεκριμένο τραγούδι χρησιμοποίησα το ρυθμικό σχήμα:

 Στα δύο όγδοα, η μπάλα έπρεπε να κινηθεί πιο γρήγορα. Αυτό είναι κάτι που χρειάζεται καλά αντανακλαστικά και σωστή κατανόηση από την πλευρά των παιδιών, πότε πρέπει να κινηθούν γρήγορα και πότε αργά.

Στη συνέχεια χωρίζω τους μαθητές σε 2 ομάδες. Η μια ομάδα έχει τον 1ο και 3ο χρόνο, ενώ η άλλη τον 2ο και τον 4ο. Πρώτα το ρυθμικό σχήμα θα εκτελεστεί με body percussion, π.χ. παλαμάκια και γονυκρότημα, και μετά με τα κρουστά της τάξης, η μια ομάδα τα ξύλινα κρουστά και η άλλη τα μεταλλικά, προκειμένου να έχουμε δύο διαφορετικά ηχοχρώματα.

Με τους μεγαλύτερους μαθητές μας θα τους ζητήσουμε να γράψουν το ρυθμικό σχήμα στο χαρτί, αλλά και να δημιουργήσουν δικά τους ρυθμικά σχήματα σε μετρό 2/4 και να τα παίξουν.

Στη συνέχεια ακούμε το τραγούδι και μαθαίνουμε τους στίχους. Ο εκπαιδευτικός παίζει σε κάποιο μελωδικό όργανο το κομμάτι (αρμόνιο, φλογέρα, κιθάρα…), και οι μαθητές συνοδεύουν ρυθμικά με τα κρουστά όργανα. Στο τέλος συνδυάζουμε τραγούδι και ρυθμική συνοδεία.

Αν μείνει χρόνος μπορούμε να ακούσουμε και κάποια εκπομπή της Λιλιπούπολης. Υπάρχουν αρκετές διαθέσιμες στο YouTube.

Το τραγούδι μπορείτε να το ακούσετε επίσης στο YouTube

Οι στίχοι:

Είμαι μία Ασιατική γρίπη

έρχομαι απ’ την ανατολή,

ταξιδεύοντας μέρα και νύχτα

πάνω σ’ ένα μαγικό χαλί.

Μια πενικιλίνη προτιμάω (έλα έλα)

δυο κινίνα δίκταμο ζεστό

κι αν σας βρίσκεται καμιά ασπιρίνη,

θα την πάρω σας ευχαριστώ.

Είμαι μία Ασιατική γρίπη

πάω πίσω στην ανατολή,

με αξέχαστες εντυπώσεις

από την πανέμορφή σας Λιλιπούπολη.

Η παρτιτούρα:

Εδώ Λιλιπούπολη, τα τραγουδια (2010), Ιανός.

Εδώ Λιλιπούπολη, τα τραγουδια (2010), Ιανός.

Καλή ακρόαση!

Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να δείτε το αντίστοιχο μάθημα που μπορούν να κάνουν οι μαθητές μου από το σπίτι τους

https://blogs.sch.gr/41dimpeiraia/2020/03/23/to-tsifteteli-tis-gripis-kids-version/?fbclid=IwAR1OLdz1Av7tsBnnU_un05pXA5XkNPlcunReoxSERoEuu-OO-oSsgonkFy8

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

H Ελένη Τσαουσάκη ασχολείται με τη μουσική από μικρή. Όταν ήταν 11 χρονών ξεκίνησε να μαθαίνει άρπα στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, από όπου πήρε και το Δίπλωμά της το 2004 ως μαθήτρια της Γ. Ξαγαρά. Ως υπότροφος του Ι.Κ.Υ. συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές με τηνE.L. Jones στο Royal Northern College of Music. Σπούδασε επίσης στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ. από όπου και τελείωσε το 2008. Ως επιτυχούσα του Α.Σ.Ε.Π. διορίστηκε το 2010 στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Παράλληλα συνεχίζει την καλλιτεχνική της πορεία δίνοντας συναυλίες σόλο, μουσικής δωματίου ή συμμετέχοντας σε ορχήστρες. Στους φίλους της είναι γνωστή ως η Ελένη η Άρπα, ενώ για τους πιο μικρούς μαθητές της στο σχολείο είναι η Κυρία Μουσική.